Job Koelewijn, Celebration (you only live once)(you only die once), 2016, Courtesy: Galerie Fons Welters. Foto Robert Glas
*De Oude Kerk werd in 1306 gewijd door de bisschop van Utrecht, in 1567 aan de protestanten toegewezen en tot op de dag van vandaag worden er diensten gehouden. Sinds 2012 is er ook een 'zelfstandige programmering passend bij monument en omgeving'. Oude Kerk en Humanistisch Verbond werken nu samen voor de expositie ‘Once in a Lifetime’. Oude Kerk-directeur Jacqueline Grandjean en curator Nina Folkertsma selecteerden acht kunstenaars die met hun werk stimuleren tot reflectie over de eindigheid van het leven. Het grootste aantal komt uit eigen land: Daniëlle van Ark, Michaël Borremans, Amie Dicke, Folkert de Jong en Job Koelewijn.
Voor ‘echte’ gelovigen is religie steun in de rug van geboorte tot dood. Met ook nog eens de zekerheid van eeuwig leven. Humanisten ontlenen kracht aan een levensbeschouwing waarin mens en menselijke ontwikkeling centraal staan: iedereen kan nadenken, oordelen en het eigen leven inhoud geven. Maar gelovig of niet: wie blijft er opgewekt als het zwaar tegenzit in het leven? Omgaan met onze eigen sterfelijkheid is de moeilijkste opdracht van alle. Volgens Oude Kerk en Humanistisch Verbond kan het besef van eindigheid echter ook een voorrecht en bron van kracht zijn: ‘Juist omdat ons bestaan vergankelijk is, kunnen we er betekenis aan geven.’
Folkert de Jong, Heritage, 2009, Rabo Kunstcollectie. Foto Robert Glas
David van Reybrouck biedt de bezoeker met het motto van de expositie een handreiking om zich bewust te maken van wat het eigen leven bijzonder maakt: ‘Het gaat om het moment, het besef dat hier een broze schoonheid ontstaat die eenmalig, kwetsbaar en onherhaalbaar is en in deze tijd van eeuwige heropvraagbaarheid van bestanden zijn unieke bestaan ontleent aan dat wat zich bevindt, voltrekt, openbaart en ontvouwt op dit ene moment op deze ene plaats.’
Job Koelewijn maakte 'Celebration (you only live once)(you only die once)': vazen met kleurrijke bloemen op de zerkenvloer om de duizenden doden te eren die in de loop der eeuwen in de kerk een laatste rustplaats vonden, op een tafel ligt een boek met hun namen zodat ze nu weer even uit de anonimiteit raken. Van Folkert de Jong zijn de oudere man en kind – zijn werk heet ‘Heritage’ en is gemaakt van styrofoam en purschuim – die bedrukt voor zich uitstaren. Waarover? We mogen het zelf invullen. Elders liggen twee grijze matglazen bustes van Michaël Borremans, met een eendensnavel als neus. De titel: ‘Everything Falls’.
De expositie – nee, niet geschikt voor lachebekjes - wordt begeleid door een publieksprogramma. Elke zaterdag om 11.00 en 13.00 uur is er een Wandelgesprek: sprekers uit verschillende kennisgebieden bespreken de vragen die de kunstwerken oproepen. De curator en de kunstenaars houden een Artist Talk en tijdens de workshop Curriculum Illusione kunnen deelnemers een denkbeeldig eindpunt van hun eigen leven vaststellen en bepalen hoe ze de rest van de hen toebedeelde tijd zouden willen invullen.
De expositie ‘Once in a Lifetime’ in de Oude Kerk Amsterdam duurt tot en met 28 augustus. Voor meer informatie: http://www.oudekerk.nl en http://www.onceinalifetime.nu
Michaël Borremans, Everything Falls, 2012, collectie S.M.A.K. Gent, foto Robert Glas
