Koningin Ahmose Nefertari, foto en collectie Museo Egizio, Turijn
*Het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) heeft de asbestsanering van de afgelopen jaren aangegrepen om vaste presentaties te actualiseren: de Grieken waren klaar in december 2015, vorige maand heropende op de begane grond aan het Rapenburg de prachtig vernieuwde Egypte-afdeling. Het feest voor de Egyptische cultuur krijgt boven extra luister met de expositie 'Koninginnen van de Nijl'.
Waar nodig – als de eigen collectie lacunes vertoonde - aangevuld met reconstructies en replica’s, was de vorige vaste opstelling met 1800 objecten grotendeels chronologisch. Leidraad bij de herinrichting bleef volgens conservator Lara Weiss – in het lezenswaardige RMO magazine - zo veel mogelijk van de collectie en de Egyptische cultuur te laten zien : ‘Maar naast educatieve doeleinden zou de opstelling vooral ook een belevenis voor de bezoeker moeten zijn.’
Dat is perfect gelukt: het aantal objecten is teruggebracht naar ruim 1400, de focus ligt op eigen topstukken, maquettes en replica’s hebben plaats gemaakt voor bijzondere bruiklenen uit het Egyptisch Museum in Berlijn. Dat alles beeldschoon uitgelicht. De RMO-collectie telt zo’n 25.000 Egyptische objecten en behoort - wie het museum bezoekt, verbaast het niet - tot de top tien van de wereld.
Dubbelbeeld Maya en Merit, ca. 1320 voor Christus, vondst in de necropolis Sakkara. Maya was een soort minister van financiën onder de farao's Toetanchamon en Horemheb. foto Rijksmuseum van Oudheden
Op de eerste verdieping is de komende maanden de expositie ‘Koninginnen van de Nijl’ te zien, een uitvoerige kennismaking met Hatsjepsoet, Nefertiti en Nefertari, machtige koninginnen van het Nieuwe Rijk (1539-1077 v. Chr.). Onder de 350 tentoongestelde objecten een als vrouwelijke farao geklede paspop en veel sieraden, parfumflesjes, vazen en meubilair. Het blijft een wonder hoeveel kwetsbaars er uit die vroege tijden bewaard is gebleven. Het RMO kreeg 245 topstukken in bruikleen van het Museo Egizio in Turijn. Blikvanger – onder veel meer – is de prachtig gedecoreerde nagemaakte grafkamer van Nefertari. Een van de véle, want ook koninginnen moesten een lange tocht afleggen voor ze het eindpunt bereikten waar ze het goddelijk oordeel over hun leven hoorden. Een film op de expositie brengt die reis fascinerend in beeld: toen Museumkijker er was, kon je een speld horen vallen, de dood eeuwen overspannend nabij.
De expositie ‘Koninginnen van de Nijl’ in het Rijksmuseum van Oudheden (Rapenburg 18, Leiden) duurt tot en met 17 april. Het RMO magazine is verkrijgbaar in het museum en kost 3,50 euro. Voor meer informatie: http://www.rmo.nl
Opstelling mummiekisten in vernieuwde Egypte-afdeling, foto Rob Overmeer
