Gouden dodenmasker uit het graf van de prinses van Chen, 1018 na Chr., collectie Inner Mongolia Museum, Hohot (China)
Door Theo Haerkens
*Wie de deur naar de grote tentoonstellingsruimte in het Drents Museum in Assen achter zich sluit, staat in één klap in een andere wereld. De oneindige steppen van Binnen-Mongolië, waar alleen taaie nomaden met hun kudden schapen, runderen en oersterke paardjes kunnen leven, worden slechts begrensd door de bergketens aan de horizon. Hier heerste in de tiende en elfde eeuw de machtige Liao-dynastie, waar het museum een speciale tentoonstelling aan wijdt: The Great Liao.
De centraal opgestelde vitrines met kunstschatten zijn opgetrokken uit spiegels die de bezoeker de illusie geven middenin een eindeloze vlakte te zijn beland. De spiegels reflecteren de geschilderde bergen op de wanden, die voor het oog een ononderbroken keten vormen. Het speciaal geweven tapijt in graskleuren versterkt die indruk.
Verguld zilveren laarzen uit het graf van de prinses van Chen, 1018 na Chr., collectie Inner Mongolia Museum, Hohhot (China)
Tweehonderd jaar lang heersten deze nomaden over een rijk dat vierduizend kilometer omspande, van de Japanse zee in het oosten tot het Altajgebergte in het westen, een gebied dat Mongolië omvatte en delen van China, Rusland en Noord-Korea.
Hoewel de Khitan, de grondleggers van het rijk, rondtrekkende herders waren, hield de elite zich op in ommuurde steden. Deze toplaag omringde zich met sieraden en kunstvoorwerpen van goud, glas en bergkristal. Die werden geïmporteerd, maar er werden ook ambachtslieden uit het buitenland gehaald om luxeproducten naar eigen snit te vervaardigen.
Graf van Zhang Kuangzheng, Xuanhua (provincie Hebei), 1093 na Chr., opgegraven in 1993
Kostbaarheden uit het graf van de prinses van Chen, dat pas in 1986 werd ontdekt en ongeschonden was, vormen het hart van de tentoonstelling. Het gouden dodenmasker en de vergulde zilveren laarzen van de pas zeventienjarige prinses en haar kort voor haar overleden gemaal, laten zien in welke weelde deze mensen leefden.
De grafkelder, moeilijk te bouwen in een bodem die een groot deel van het jaar is bevroren, bevatte afzonderlijke ruimten voor de opslag van rijk versierd paardentuig en andere gebruiksvoorwerpen. De bezoeker kan zich in een kopie ervan een indruk vormen van de omvang van de grafkelder die rijkelijk gedecoreerd was met schilderwerk en, hoewel een stuk kleiner, associaties oproept met de koningsgraven in Egypte.
The Great Liao – Nomadendynastie uit Binnen-Mongolië (907-1125) in het Drents Museum in Assen duurt nog tot en met 29 oktober. Voor meer informatie: http://www.drentsmuseum.nl
Houten dodenhuis uit een graftombe in Wengniute Qi, Chifeng, circa 1100 na Chr., collectie Inner Mongolia Museum, Hohhot (China)
