Expositie Christian Boltanski, Oude Kerk, eigen foto
*Tussen de monumentale zwarte tombes die Christian Boltanski (Parijs, 1944) voor de expositie ‘NA’ in de Oude Kerk in Amsterdam heeft geplaatst, staan houten constructies met zwarte jassen. Ze lijken op mensen en stellen bij nadering vragen over onze ‘eigen’ manier van sterven. Zeg eens, was je bang? Zeg eens, was je alleen? Zeg eens, ben je weggevlogen? Zeg eens, heb je gebeden? Confronterend, ontwijken is lastig, het duurt even voor we in de spiegel durven kijken.
De 2500 graven in de kerk - tussen de 15de en 19de eeuw laatste rustplaats van 12.000 mensen – zijn geruimd en met zand gevuld. Achtduizend namen zijn bekend, in een van de tombes kunnen bezoekers die in het halfduister in een microfoon fluisteren, de opnamen worden afgespeeld in het koor. Dat maakt al die individuele doden niet minder anoniem, wie een naam van een onbekende voorleest, zal die doorgaans snel weer vergeten. We weten het, dat lot wacht ons ook, niemand herinnert zich - bijvoorbeeld - zijn over-over-grootouders.
Expositie Christian Boltanski,Oude Kerk, eigen foto
Dit memento mori met alle angsten die erbij horen, kan in dit prachtige eeuwenoude kerkgebouw tenslotte ook troostend zijn. We zitten letterlijk sinds mensenheugenis nu eenmaal in hetzelfde schuitje en daar moeten we samen het beste van zien te maken. Van vijfenvijftig buurtbewoners heeft Boltanski donkere wollen jassen geleend en op graven gelegd, we weten dat ze weer bij levenden worden terugbezorgd. Een opluchtend weetje. En in de doopkapel heeft hij een netwerk van 158 gloeilampen neergelegd, lichtende bakens van hoop en verwachting voor nieuwe generaties. Of toch niet zo bedoeld? Elke dag om 12.00 uur ’s middags schakelt er één uit, tot op de laatste dag van de expositie alle lichten zijn gedoofd. De expositie van Boltanski gebiedt van het leven te genieten zolang het kan: carpe diem, voor na ons is niets zeker.
De expositie ‘NA’ van Christian Boltanski in de Oude Kerk in Amsterdam duurt tot en met 29 april. Voor meer informatie, ook over het activeitenprogramma, zie http://www.oudekerk.nl
Koor Oude Kerk, eigen foto
