Wie intekende, betaalde uiteindelijk 6,60 gulden exclusief inbinden voor deze uitgave, niet bepaald het koopje dat de uitgever beloofde....Eigen foto.
* Dit affiche voor de ‘groote, goedkoope, geïllustreerde prachtgave’ van ‘De Negerhut van Oom Tom’ van Harriet Beecher Stowe maakte omstreeks 1892 deel uit van de reclamecampagne van de Gebroeders E. & M. Cohen voor een Nederlandse vertaling in 22 afleveringen van het boek dat na verschijning in 1852 in de VS een cruciale rol speelde in de strijd tegen slavernij. De Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam presenteren het affiche op de expositie ‘Slavernij Verbeeld’, onderdeel van een uitgebreid tentoonstellingsprogramma. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn morgen aanwezig bij de officiële herdenking van de afschaffing van de slavernij – op de kop af 150 jaar geleden - bij het Slavernijmonument in het Oosterpark in Amsterdam.
Met 21 kanonschoten werd op 1 juli 1863 om zes uur in de ochtend het einde van de slavernij in Nederland gemarkeerd, waarna in alle kerken van Suriname een dank- en bidstonde werd gehouden. Na – volgens een tekstbordje – ordelijk verlopen feestelijkheden die tot 6 juli duurden, gingen de voormalige slaven weer aan het werk. Maar nu op contractbasis, met in principe wel de mogelijkheid van plantage naar plantage te trekken om voor zichzelf de beste arbeidsvoorwaarden en omstandigheden te realiseren. Substantiële verbeteringen in Suriname – en daar niet alleen - lieten echter nog lang op zich wachten; de tijdlijn over slavernij op deze expositie eindigt niet voor niets in de huidige tijd. Uitbuiting van arbeidskrachten in de landbouw, horeca, textielindustrie en prostitutie is nog verre van uitgeroeid, ook niet in Nederland. De organisatie Fairwork schat het aantal het hedendaagse ‘slaven’ wereldwijd op 27 miljoen mensen, waarvan 30.000 in ons land. De foto’s met actuele voorbeelden van Martijn de Vries, nu op Fairwork-billboards langs de Amstel bij de Stopera, leveren het schokkende bewijs.
Interviews van Jörgen Raymann en zijn dochter Melody verbinden bij de Bijzondere Collecties lichtvoetig en informatief heden en verleden, maar de nadruk ligt toch vooral op boeken, kaarten, prenten en documenten uit de zeventiende, achttiende en negentiende eeuw. De halfduistere zalen zijn nodig om het kwetsbare materiaal tegen licht te beschermen, maar sluiten ook naadloos aan bij de ernst van het slavernij-thema. Wetenschappers zijn het er sinds kort over eens dat de Westindische Compagnie in de zeventiende en achttiende eeuw in totaal zo’n 550.000 Afrikanen naar het Caribisch gebied brachten, op een totaal aantal van 11 miljoen. Koploper was Portugal met 5,8 miljoen, met Groot-Brittannië op de tweede plaats met 3,2 miljoen slaven, rekende het Scheepvaartmuseum uit voor een eigen slavernij-expositie. Dat is een multimediale presentatie onder de titel ‘De Zwarte Bladzijde’ die ook geschikt is voor kinderen. Ons slavernij-verleden een zwarte bladzijde? Maak er maak gerust een zwartboek van.
Voor meer informatie: www.herdenkingslavernijverleden2013.nl.
De man op het eerste billboard werkte zestien uur per dag, zeven dagen in de week, de vrouw op het tweede werkte illegaal, haar werkgeefster deed geen moeite een werkvergunning voor haar te regelen. Eigen foto. De foto's op de billboards zijn van Martijn de Vries.
