George Hendrik Breitner, Geesje Kwak in Japanse kimono, 1893. Daglichtgelatine zilverdruk, 168 x 120 mm, Universitaire Bibliotheek Leiden
Vers van de pers: de biografie van Rijksmuseumconservator Jenny Reynaerts over Geesje en Anna Kwak. George Hendrik Breitner vroeg de zusjes in 1893 te poseren voor zijn befaamde serie ‘Meisjes in kimono’. Hij schilderde hen 13 keer. Reynaerts kwam veel nieuwe details over hun veelbewogen levens aan de weet door onderzoek in meer dan 12 (inter)nationale archieven en contact met familie. Na de poseersessies bij Breitner vertrok Geesje met zusje Niesje naar de Zuid-Afrika, later volgde ook jongste zuster Aafje. Ze belandden daar in de grimmige Tweede Boerenoorlog. Anna emigreerde in 1907 naar Calfornië, dat jaar zeer zwaar getroffen door een aardbeving.
George Hendrik Breitner, Anna Kwak, ca. 1893, Daglichtgelatine zilverdruk, 170 x 118, Universitaire Bibliotheken Leiden
De identiteit van Breitners modellen bleef onbekend tot Rijksmuseumconservator Arthur van Schendel in 1939 allereerst die van Geesje Kwak wist te achterhalen. Van Schendel ging er nog van uit dat er maar één model voor de ‘Meisjes in kimono’ was geweest. Kunsthistoricus Rieta Bergsma kwam in 2012 Geesjes oudere zuster Anna op het spoor. Reynaerts kwam vooral meer aan de weet over het leven van Anna, die zij op een aantal foto’s van de fotograaf/schilder Breitner voor het eerst herkende. Haar nadere invulling van Anna;s leven werd mede mogelijk dankzij pleegdochter Antonia Brico, de eerste vrouwelijke dirigent van de VS die een uitgebreid archief naliet.
George Hendrik Breitner, Meisje in de witte kimono, ca 1894, olieverf op doek, 59 x 57 cm, Amsterdam, Rijksmuseum, legaat van de heer en mevrouw Drucker-Fraser, Montreux
Jenny Reynaerts is senior-conservator schilderijen van het Rijksmuseum en schreef eerder ‘Spiegel van de werkelijkheid. 19de-eeuwse schilderkunst in Nederland’, een monumentale uitgave die door belangrijke exposities werd gevolgd.. Ze leidt sinds 2021 ‘Vrouwen van het Rijksmuseum’, het project dat vrouwen in de collectie van het museum zichtbaar maakt. Reynaerts is nu ook te beluisteren in een podcast-interview met Janine Abbring.
Het boek is een uitgave van het Rijksmuseum, vormgeving Irma Boom, 200 bladzijden, paperback, 25 euro. ISBN 978-94-6208-852-8
