David Hockney
"More Felled Trees on Woldgate" 2008
Oil on 2 canvases (60 x 48" each)
60 x 96" overall
© David Hockney
Photo Credit: Richard Schmidt
*Toen David Hockney (1937) in 2003 om privéredenen vanuit Los Angeles terugkeerde naar East Yorkshire was hij van plan maar een paar maanden te blijven. Door zijn opgevlamde fascinatie voor het landschap zouden het meer dan vijftien jaar worden. Hockney was in Los Angeles vergeten hoe het landschap van zijn jeugd in de vier seizoenen voortdurend verandert, bij het buiten schilderen in Zuid-Californië waren alleen schaduwen aan het opschuiven. Op de expositie ‘Hockney – Van Gogh: The Joy of Nature’ zijn in het Van Gogh Museum - voor het eerst in Nederland – in allerlei variaties Hockney’s adembenemende Yorkshire-landschappen bijeen.
De bezoekers worden na het portret dat Rineke Dijkstra van de kunstenaar maakte, welkom geheten door de enorme schilderijen waarmee de kunstenaar in prachtig geschakeerde kleuren de schoonheid van de natuur viert, alleen al door de formaten imponerend. ‘Spring in Woldgate. East Yorkshire in 2011 (twenty eleven)’ omvat bijvoorbeeld 32 onderdelen en is 9,75 meter breed en 3,66 meter hoog. Met 36 gesynchroniseerde digitale video’s, formaat 205,7 x 1458 cm, maakte hij voor vier wanden tegenover elkaar ‘The Four Seasons, Woldgate Woods’ in 2010-2011. We zijn van heel dichtbij getuige van de veranderingen tijdens de wisselingen van de seizoenen, ook een meesterwerk. Het feest wordt volmaakt met de rijke voorraad schetsboeken, video’s, fotografische tekeningen en iPad-tekeningen op groot formaat op de tweede verdieping.
David Hockney
"The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011 (twenty eleven)"
Oil on 32 canvases (36 x 48" each)
144 x 384" overall
© David Hockney
Photo Credit: Richard Schmidt
Net zoals in het werk van Vincent van Gogh gebeurde, heeft de verandering van plek Hockney’s blik gescherpt, stelt auteur Hans den Hartog Jager in de bijgaande publicatie. Hij citeert uit het interview dat de kunstenaar in 2006 met criticus Martin Gayford had: ‘Hier (in East Yorkshire) heb je misschien maar zelden schaduwen, maar al het andere verandert voortdurend. Er kwam eens iemand bij me langs, die zei: ‘’Ik kan zien waarom het je hier zo bevalt, David. Het is niet veel veranderd, maar het verandert voortdurend.’’ Ik zei: ‘’Ja, precies.’’ ‘
Hockney in een interview van vorig jaar met Den Hartog Jager: ‘(….) Ik kende mensen in Londen die zeiden: ‘’Je kunt nu geen landschappen meer schilderen, dat is saai, dat is oubollig’’, maar ik dacht: hoe kun je het landschap ooit saai vinden? Het landschap is oneindig toch? Maar deze mensen vonden een schilderij van een landschap saai, want niemand schildert nog opwindende landschappen. Dat is precies wat ik in Yorkshire ben gaan proberen, ik wilde de spanning weer in het landschap zien te krijgen. En dus ging ik buiten schilderen, puur om me een nieuwe taal eigen te maken. Ik probeerde daar een nieuw soort ruimte te creëren. Begon op de iPad te werken. Werk te maken op de computer.’
David Hockney
"Kilham to Langtoft II, 27 July 2005"
Oil on canvas
24 x 36"
© David Hockney
Photo Credit: Richard Schmidt
Waarom raakte Hockney in 1955 onder de indruk van Van Gogh, toen hij met de Bradford School of Art een Van Gogh-expositie in de Manchester City Art Gallery bezocht? 'Vanwege zijn kleuren. Zelf gebruikte ik heel weinig kleur in die tijd. Ik woonde in Bradford, een erg zwarte stad, alle gebouwen waren zwart door de kolen en de industrie – al zal dat toen hetzelfde zijn geweest in Amsterdam, Londen of Parijs. (…). Van Gogh moet met zijn kleuren toen al iets in me wakker hebben gemaakt.’
Verspreid over de zalen hangen op de expositie Van Goghs landschappen als ‘De oogst’ (1888), ‘Veld met irissen bij Arles’ (1888) en ‘Tuin van de inrichting Saint-Paul (‘Het vallen van de bladeren’) (1889), verwantschap met Hockney’s werk zoals hun beider liefde voor de natuur, weidse landschappen en felle kleuren in een oogopslag zichtbaar. Volgens Den Hartog Jager is het belangrijkste dat Van Gogh en Hockney delen ‘dat ze anders naar de wereld willen kijken. Scherper, intenser. Beter misschien ook wel, en daarbij worden de parallellen tussen hun werk pas echt opvallend.’ Museumkijker was er niet heel nieuwsgierig naar: wie hier ook voor het eerst Hockney ziet, zal begrijpen waarom.
De expositie ‘Hockey-Van Gogh: The Joy of Nature’ in het Van Gogh Museum duurt tot en met 26 mei. De gelijknamige publicatie van Hans Den Hartog Jager kost 29,95 euro. Voor meer informatie: http://www.vangoghmuseum.nl
Vincent van Gogh, 'De Tuin van de inrichting Saint-Paul ('Het vallen van de bladeren')', oktober 1889, olieverf op doek, Van Gogh Museum (Vincent van Gogh Stichting)
