Schoudertas uit Noord-Irak, 1300-1330, The Courtauld Gallery London
* Was het een portemonnee of een documententas? Specialisten in islamitische kunst dachten zelfs aan een zadeltas. Onderzoek op initiatief van The Courtauld Gallery in Londen heeft nu het raadsel opgelost van de langwerpige koperen ‘doos’ met inlegwerk in goud en zilver van hofscènes die tussen 1300 en 1330 werd vervaardigd in Mosul in Noord-Irak. Het meesterwerk van kunstnijverheid maakt deel uit van de eerste expositie van islamitische kunst die The Courtauld Gallery in zijn vestiging in het 18de-eeuwse Somerset House organiseert.
Fundament van het museum (en het Courtauld Institute of Art) is sinds 1932 de uitzonderlijke collectie impressionisten en post-impressionisten van Samuel Courtauld. Meesterwerken als ‘Een bar in de Folies-Bergère’ van Edouard Manet uit 1882 en Van Goghs ‘Zelfportret met verbonden oor’ uit 1889 trekken er bezoekers uit de hele wereld. Directeur Ernst Vegelin van Claerbergen (van Nederlandse afkomst) heeft daarnaast grote namen als Cranach en Rubens, maar ook kunst van na 1945 onder zijn hoede.
De speurtocht naar het gebruik van de ‘buidel’ leidde naar veertiende-eeuwse illustraties over het hofleven van de Il-Khanids in een album uit de achttiende eeuw van de Duitse bibliofiel Heinrich Friedrich von Diez. De dynastie van de Il-Khanids in Noord-Irak, gevestigd door de kleinzoon van de legendarische Mongoolse leider Dzenghis Khan, was rijk genoeg om schitterende gebruiksvoorwerpen te laten maken.
Op de illustraties werd ontdekt dat de ‘buidels’ in gebruik waren als schoudertas door de bediendes van de ‘Khatun’, de echtgenote van de regerende ‘Khan’. De expositie in The Courtauld Gallery toont ook veertig bruiklenen uit internationale collecties die de schoudertas in de context van de tijd plaatsen, zoals prachtige gouden oorringen, een Chinese spiegel en een Syrische glazen fles zoals die ook op de illustraties uit het ‘Duitse’ album staan.
De tentoonstelling duurt tot 18 mei. Voor meer informatie: www.courtauld.ac.uk
