Installatie van Fiona Tan, expositie 'Options & Futures', Rabobank Utrecht. Eigen foto
* Wie in het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht moet zijn, wordt in de spiegelglanzende entree ontvangen door beminnelijke gastvrouwen. Achter hun balie is geen stoel te bekennen. Kunnen ze nergens zitten? Nee, vertelt een van de dames opgewekt. In de Kunstzone even verderop, laat Fiona Tan bezoekers intussen in de spiegel van de economische crisis kijken. Met bijvoorbeeld in Nederland nog steeds een werkloosheid van 8,7 procent.
Voor de expositie ‘Options & Futures’ heeft Tan een opslagcomplex met rolluiken gebouwd. In de compartimenten toont ze – onder meer - het spookachtige verval van Detroit na de neergang van de auto-industrie, troosteloze bouwvallen in het Ierse Cork en de huiveringwekkende rust in Fukushima, na de tsunami getroffen door een nucleaire ramp. Een ander rolluik is het interieur van een stacaravan zichtbaar, zichtbaar ingericht als permanente behuizing. Is de afwezige bewoner – het bed ligt nog opengeslagen - misschien werkloos geraakt?
Vier leden van de Nederlandse Vereniging van Modelspoorbouwers hielpen Tan bij de aanleg van een modelspoorbaan in een zonnig landschap met dorp waar bewoners feestvieren en naar de kerk gaan. Maar kijk, wat is dáár aan de hand? De spoorbrug is ingestort, er is een ambulance uitgerukt naar een ongeluk en de fabriek staat er zwartgeblakerd bij.
Tan zoekt tijdens haar werk altijd naar een ‘aftermath’, een nieuwe wending die de mensen bedenken om leed te boven te komen, vertelt ze Sacha Bronwasser in de handzame catalogus die de Rabobank bij de expositie verstrekt. Die hoopte ze ook voor Detroit, maar daar kwam ze somber vandaan: ‘Het was erger, en kapotter, en doder dan ik had gedacht.’
Maar de expositie heet toch ‘Options & Futures’. Voor de grote fotoseries Vox Populi Norway, Sydney en London putte Tan uit familie-albums. Van geboorte tot dood trekken de levens van tallozen voorbij en op die foto’s wordt - wanden vullend - gelukkig opbeurend veel gelachen.
De crisis is ook de Rabobank niet voorbij gegaan, maar de afdeling kunstzaken kan tot nu toe doorgaan met de opbouw van de eigentijdse kunstcollectie. Doelstelling van de bank is de verzameling onder de aandacht van een breed publiek brengen ‘als bron van kennis, inspiratie en ontmoeting’.
De expositie ‘Options & Futures’ in de Rabo Kunstzone, hoofdkantoor Utrecht, duurt tot en met 19 september. Voor meer informatie: www.rabokunstcollectie.nl.
Installatie Fiona Tan, met medewerking Nederlandse Vereniging van Modelspoorbouwers (Paul, Hans, William en Martin), eigen foto
