Folkert de Jong in Grote Kerk Veere, © foto Lot van Heek
Hoog in de Grote Kerk van Veere – op 13 december 1479 werd het contract voor de bouw getekend met de Mechelse bouwmeester Anthonie Keldermans – varen vijfentwintig geraffineerd gekleurde scheepsmodellen van paraffine van Folkert de Jong. De installatie Ex Voto, term voor gebedsoffer, is een herinnering aan de modellen van bestaande schepen die in vroeger tijden aan de kerk werden geschonken om Gods zegen voor een behouden vaart te vragen. De Jong – hij kreeg grote bekendheid met sprookjesachtige ruimtelijke installaties van purschuim en styrofoam – gebruikte voor Ex Voto 400 kilo kaarsvet. Volgens de kunstenaar een verwijzing naar de kaarsen die in kerken branden en de vergankelijkheid van het hier en nu.
Folkert de Jong in Grote Kerk Veere ©foto Lot van Heek
Keldermans en vanaf 1512 zoon Rombout, realiseerden een kerk in de Brabantse gotiekstijl - met als kenmerk veel witte natuursteen en koolbladkapitelen - die groot genoeg was om de vele gelovigen in de toen bloeiende internationale handelsstad – vergelijkbaar met Amsterdam en Rotterdam – te herbergen. Toen het verval van Veere doorzette raakte de kerk in zeer slechte staat, in 1811 werd het laatste meubilair verkocht en verloor de kerk definitief zijn functie voor de eredienst.
De gids over de geschiedenis - met een schat aan historische foto’s voor vier euro te koop – is een bloemrijke opsomming van de talrijke bestemmingen die het gebouw sindsdien kreeg: van onder meer militair hospitaal in de Franse tijd (1795-1813) tot bedelaarswerkhuis (van 1823 tot 1827) en van opslagruimte (in de eerste helft van twintigste eeuw) tot veestalling na de inundatie van 1944.
© foto Lot van Heek
Het beheer van de kerk was vroeger in handen van Kerkmeesters. Folkert de Jong is de eerste Kerkmeester-nieuwe-stijl, kunstenaars die van de Stichting Exploitatie Grote Kerk Veere een uitnodiging zullen krijgen om het middenschip naar eigen wens te vullen. De Grote Kerk – zó gerestaureerd dat de bewogen geschiedenis nog overal tot de verbeelding sprekend zichtbaar is – is ook podium voor muziek, dans en theater.
Als het weer mag, kunnen bezoekers na afloop door naar het restaurant in de nabije Campveerse Toren. Wat heeft een toerist nog meer te wensen: op dezelfde locatie waar Willem van Oranje, markies van Veere, op 21 juni 1575 zijn huwelijk met Charlotte de Bourbon vierde met een gigantisch diner.
© foto Lot van Heek
‘Ex Voto, een installatie van kerkmeester Folkert de Jong’ in de Grote Kerk Veere is te zien tot en met 28 februari 2021.
Voor meer informatie: http://www.grotekerkveere.nl en http://www.folkertdejong.org
