Vincent Mentzel, Prinses Juliana leunt op Prinsjesdag uit het raam van het Kabinet van de Koningin aan de Korte Vijverberg 3 in Den Haag om de rijtoer te zien, 17 september 1991
Prinses Juliana is een van de aanwezigen op de expositie van Vincent Mentzel (1945) in het Rijksmuseum. De behoefte aan visueel terugblikken blijkt groot, met 75 foto’s is de tentoonstelling een publieksmagneet. Mentzel ving Juliana’s blik terwijl ze uit het raam van het Kabinet van de Koningin leunde tijdens Prinsjesdag 1991. Zonder een zweem van glitter en glamour, ontheven van de publieke plicht tot zwaaien, biedt deze sterke foto een kijkje in haar ziel, ontroerend. Bij deze observatie dank aan interviewer Coen Verbraak, die vijftien seizoenen Kijken in de Ziel met beroepsgroepen buiten de schijnwerpers van op privélevens beluste media maakte. Prins Claus is er ook, Mentzel fotografeerde hem in 1980 in zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch. Een even ‘echte’ foto als die van zijn schoonmoeder, ook hier kunnen we dankzij Mentzel in een bijzondere ziel kijken. En zie, daar is ook Reve, met schedel, nog jong, mooi en zelfverzekerd.
Vincent Mentzel, Portret van prins Claus in zijn werkkamer in Paleis Huis ten Bosch in Den Haag, 1980
Vincent Mentzel, Portret van Gerard Reve met een schedel voor een Mariabeeld in Greonterp, 16 september 1969
Mentzel (1945) was bijna veertig jaar staffotograaf van de NRC. Van het Haagse Binnenhof (het aftreden van Aantjes!) en voetbalstadions (Ajax-Feyenoord!) tot reportages in Suriname, Iran, Tibet en zestien keer China (met ook het Tiananmen Plein in Peking tijdens de bloedige studentenopstanden van 1989) beoefende Mentzel met meesterschap een imponerende veelheid aan genres. De keus in deze context voor Juliana, Claus en Reve was dan ook geen kwaliteitsoordeel, Museumkijer kende deze fascinerende foto’s alleen nog niet en/of was ze vergeten. Het Rijksmuseum verwierf in 2011 ruim 2300 originele foto-afdrukken, onderzoek en conservering gaan door. Mentzels archief met ongeveer 600.000 negatieven, contactvellen en kleurendia’s is ondergebracht bij het Nederlands Fotomuseum.
Vincent Mentzel, Willem Aantjes maakt vanwege zijn oorlogsverleden zijn aftreden als fractieleider van het CDA bekend. Den Haag, 7 november 1978
De expositie Vincent Mentzel in het Rijksmuseum duurt tot en met 6 juni. Voor meer informatie: http://www.rijksmuseum.nl
