*De omgeving van het Rijksmuseum was afgezet, een legertje politie hield het druk fotograferende publiek in de gaten en voor de massaal aanwezige media was achter dranghekken een hermetisch afgesloten persvak ingericht. Rembrandts Nachtwacht verhuisde vandaag terug naar zijn plek in de Eregalerij en het sprak vanzelf dat voor de koning onder de Gouden Eeuw-schilders gelijke veiligheidsmaatregelen waren getroffen als voor levende royalty. De waarde van Rembrandts meesterwerk uit 1642 van kapitein Frans Banning Cocq en zijn vrienden is zelfs niet in euro’s uit te drukken zodat het transport minutieus was voorbereid om de minste geringste kans op schade vooraf te elimineren. Het vervoer nam veiligheidshalve toch drie kwartier langer in beslag dan de planning.
Kunsttransporteur Crown Fine Art had het doek – 4.54 meter breed, 3.79 meter hoog en 170 kilo zwaar – in de Philipsvleugel ter bescherming eerst in een houten frame geplaatst. Het loskoppelen van de klippen waarmee het werk aan de lijst is bevestigd, was niet moeilijk, vertelde directeur collecties Taco Dibbits. De zwarte ebbenhouten lijst dateert uit de jaren zeventig van de vorige eeuw, heeft geen grote waarde en kon zonder rompslomp apart worden vervoerd.
Voor de heenreis in december 2003 waren de omstandigheden waaronder zo’n eeuwenoud kostbaar doek veilig getransporteerd kan worden, al uitgebreid gesimuleerd in het laboratorium van Koninklijke Philips Electronics . Philips ontwikkelde een ‘intelligente’ beschermhoes die nu bij tests nog steeds in zo’n goede conditie bleek dat hij opnieuw kon worden gebruikt. De ‘Intelligent Protective Cover’ bevat sensoren om de temperatuur, luchtvochtigheid en schokken in de gaten te houden. Vooral temperatuurschommelingen vormen een risico als een oud schilderij door de buitenlucht wordt verplaatst: de verf kan gaan craqueleren of zelfs loslaten. Bij de constructie van de hoes was dan ook niets aan het toeval overgelaten: de opbouw bestaat uit een stalen frame van zo’n 300 kilo, een isolatielaag van speciaal schuim en een beschermdeken.
Gehelmde werknemers van Crown Fine Art begonnen de verhuizing met het – per kraan - optillen van de beschermhoes naar een gleuf in de muur boven de ingang van de Philipsvleugel. Daar stond de verpakte Nachtwacht klaar om in de hoes geschoven te worden. Aan de kraanarm zweefde het gevaarte - beschilderd met een stuk Nachtwacht en de logo’s van sponsors – vervolgens over de museumtuin richting de zware ijzeren kar op wielen die het doek naar de Passage-ingang aan het Museumplein rolde. Tijdens de laatste fase werd De Nachtwacht onder applaus veilig het hoofdgebouw ingetakeld via de heropende sleuf in het metselwerk die de bijnaam brievenbus heeft gekregen. Dibbits herinnerde er nog aan dat De Nachtwacht in 1939 gewoon was opgerold toen het schilderij vanwege dreigende oorlogsomstandigheden het museum had verlaten en in 1945 ook opgerold weer terugkeerde.
De Nachtwacht en andere Gouden Eeuw-meesterwerken hebben de afgelopen ruim negen jaar in de Philipsvleugel zo’n 8,5 miljoen bezoekers getrokken. Het vernieuwde Rijksmuseum wordt op 13 april geopend door koningin Beatrix, het museum is op naar schatting 1,5 á 2 miljoen jaarlijkse bezoekers berekend.
Meer informatie over kaartverkoop vanaf de opening: www.rijksmuseum.nl
