Rosa en Josef Cohen, oprichters van Maison de Bonneterie, in brons vereeuwigd in het trappenhuis in Amsterdam
* Mevrouw Rosa Cohen-Wittgenstein (1867-1949) en haar echtgenoot Joseph Cohen (1860-1924) kijken vanaf vandaag niet meer uit over de hoofden van het winkelende publiek op de begane grond van Maison de Bonneterie in de Kalverstraat: na de uitverkoop van afgelopen weekend sloot het modehuis na 125 jaar definitief zijn deuren. De oprichters van De Bonneterie - tevens stichters van het pensioenfonds - werden ‘eerbiedig opgedragen door het personeel’ vereeuwigd op een plaquette van brons in het trappenhuis.
Het gebouw was in het eerste decennium van de 20ste eeuw tot weelderig warenhuis met stijlvol trappenhuis en prachtige koepel getransformeerd door A. Jacot en W. Oldewelt en is sinds 1974 rijksmonument. Na de opening in 1889 hadden de Cohens een vliegende start gemaakt, met als klap op de vuurpijl de verlening van het predikaat 'hofleverancier' door de jeugdige koningin Wilhelmina in 1901.
Er is op de plaquette geen jaartal of kunstenaar te vinden, maar vermoedelijk dateert het eerbetoon uit de jaren voor de Tweede Wereldoorlog. Het grootste deel van de personeelsleden van De Bonneterie was joods: de Cohens kijken ook naar de bronzen plaquette bij de trap aan de overkant ter nagedachtenis van 66 personeelsleden die 1940-1945 niet overleefden. Voorlopig ook niet meer te zien: de mozaïeken die veelzijdig kunstenaar-van-naam Nicolaas Wijnberg in 1964 voor de route naar boven maakte, op 18 maart van dat jaar aangeboden ‘namens alle medewerkers’.
De al even monumentale vestiging van de Bonneterie aan de Haagse Gravenstraat, een pand uit 1913 met uitzicht op het Binnenhof, is ook rijksmonument. Dat wekt de hoop dat de komende huurders de decoraties – waaronder ook gebrandschilderde ramen– niet ongemerkt weg mogen timmeren achter troosteloos moderne voorzetwanden. Zodat ter nagedachtenis aan velen, het echtpaar Cohen ook de volgende generaties zijn uitzicht houdt.
Detail van een van de mozaïeken van Nicolaas Wijnberg (1918-2006)
