Erwin Olaf, Catwalk I, lambaprint 133 x 100 cm, 2016, ING Collection
*In het Singer Museum in het dorpse Laren liggen gedachten over kantoortorens, industrieterreinen en vierbaans snelwegen niet voor de hand. De architectuur is een stijlvol harmonische mix van oud en nieuw, de tuin van Piet Oudolf in alle jaargetijden een genot voor het oog. De expositie van leden van de Vereniging Bedrijfscollecties Nederland (VBCN) – nog tot en met half april te zien – is met de spijker op zijn kop ‘Out of Office’ genoemd, het werkend bestaan is hier ver weg.
De totale voorraad bedrijfskunst in Nederland wordt op bijna een kwart miljoen objecten geschat. Verzameld om de werkomgeving te verfraaien of pr en marketing te ondersteunen, de motieven variëren. Edo Dijksterhuis zet ze in de catalogus op een rij en Catharien Romijn interviewde onder meer Sanne ten Brink (hoofdconservator ING) en Alexander Strengers, voorzitter van de Kunstcommissie van De Nederlandse Bank. Bevlogen toelichtingen van al die toegewijde kenners daargelaten: bij een economische crisis werden en worden de verzamel- en publicitaire activiteiten als regel op een laag pitje gezet, kunst kopen en kunstprijzen uitreiken en tegelijk werknemers ontslaan, gaan niet samen.
Armando, Der Zaun, 2007, olieverf op doek, 155 x 200 cm, NN Group Art Collection Den Haag (subcollectie Delta Lloyd), foto Peter Tijhuis
Voor deze expositie werden 150 stukken uit ruim 30 collecties van 50 VBCN-leden geselecteerd, het aantal voorwerpen in die collecties wordt op ongeveer 110.000 geschat. De klinkende namen imponeren: van Karel Appel, Armando en Lucebert tot Marlene Dumas, Erwin Olaf en Folkert de Jong hebben bedrijven de absolute top van na de Tweede Wereldoorlog bijeen gebracht. Vanaf Cobra informatief onderverdeeld in thema’s als ‘Bevrijd’, ‘Weg van de wereld en weer terug’, ‘De ruimtelijke blik’ en ‘Op de schouders van reuzen’, Lucas de Man is de bevlogen leidsman van de audiotour.
De kunst op ‘Out of Office’ heeft museale status, wie de expositie bezoekt kan er - weg van de snelweg - met volle teugen van genieten. Wie kranten leest, kan bij lezing van de catalogus (een mooie uitgave!) ook zuchten. Zoals bij Sanne ten Brink van de ING, de bank die afgelopen jaar nogal onder vuur lag: ‘Voor ING is het belangrijk vragen te stellen over toen en nu. Daarmee breng je de maatschappij verder. Iets van meerdere kanten bekijken verruimt je geest en zet aan tot reflectie. Het zijn vaak kunstenaars die een vooruitziende blik hebben. Door werk van ‘frontrunners’ te kopen proberen we een cultuur van verandering en innovatie binnen te brengen bij ING. Dat is de kracht van kunst die we willen delen met onze relaties en medewerkers.’ Mooie woorden, mooi streven, maar ook bedrijfscollecties kunnen de kloof tussen kunst en kapitalisme niet overbruggen.
Out of Office, Folkert de Jong en Lucebert, eigen foto
De expositie ‘Out of Office’ in Singer Museum Laren duurt nog tot en met 14 april. Voor meer informatie: https://www.singerlaren.nl
