Jan Schoonhoven in de Kapittelzaal in Museum Prinsenhof, links het linoleumwerk dat hij in 1963 voor de Tienstraflat in Delft maakte, foto Marco Zwinkels
*In de Kapittelzaal van Museum Prinsenhof, nationaal bekend als locatie van de moord op Willem van Oranje in 1584, zijn de komende maanden drie van de vijf monumentale werken te zien die de Delftse kunstenaar Jan Schoonhoven (1914-1994) in opdracht realiseerde. Het Delftse museum en Stedelijk Museum Schiedam maakten een dubbeltentoonstelling over de kunstenaar die – met bijgevolg stijgende prijzen op de kunstmarkt – steeds meer faam kreeg door zijn zuiver witte reliëfs. De lotgevallen van de monumentale opdrachten die in de historische Kapittelzaal van hun rust genieten, zijn voorbeelden van de vele - in de herinnering weggezakte - details over Schoonhovens leven en werk die in kaart worden gebracht. De catalogus – prachtige vormgeving, vlot volgeschreven door Marga Schoemaker-van Weeszenberg, Hendrik van Leeuwen en Sylvia Pont – is naast de basisinformatie op de expositie, een rijke bron geworden.
Jan Schoonhoven, Leda en de Zwaan, 1957, eigen foto
De Stichting Delftse Studentenhuisvesting (nu DUWO) vroeg Schoonhoven in 1957 een linoleumsnede van 240 bij 324 cm te maken voor het studentenhuis Oude Delft 106. Voor de uitvoering van ‘Leda en de Zwaan’ werd de Nederlandsche Linoleumfabriek uit Krommenie ingeschakeld. In 1972 werd het werk naar een ander studentenhuis verplaatst. Daar deed het dienst als dartboard tot de studenten er genoeg van hadden en een schone muur wilden. Schoonhoven verwees hen desgevraagd naar zijn galeriehouder Leo Verboon, zijn collega Ben Hoezen was er sneller bij en redde het werk voor een paar kratjes bier. Hij nam contact op met Museum Prinsenhof, zo werd ‘Leda en de Zwaan’ de eerste Schoonhoven in de collectie. Ze kon gelukkig prachtig worden gerestaureerd.
Het tweede linoleumwerk - met een afmeting van 275 bij 600 cm, zonder titel – maakte Schoonhoven in 1963 voor de Tienstraflat aan de Prof. Evertslaan in Delft, indertijd de hoogste studentenflat van het land. Na een renovatie verhuisde het werk naar een gang in de aanbouw voor studenten achter het Oost-Indisch Huis aan de Oude Delft. Ook op die plek beseften de studenten niet waar ze dagelijks langs liepen, formuleert de catalogus het beleefd. Na de tentoonstelling – de kleuren ogen weer als nieuw door de recente restauratie – wordt er een locatie gezocht waar het werk voor een groter publiek zichtbaar zal zijn.
Jan Schoonhoven, reliëf voor hoofdpostkantoor Delft, 1958, foto Marco Zwinkels
Directeur Patrick van Mil van Museum Prinsenhof weet uiteraard zeker dat het reliëf van karton, papier-maché, verf en hout (115 bij 265 cm) dat Schoonhoven in 1958 voor het nieuwe hoofdpostkantoor van de PTT in Delft maakte, derde werk in de Kapittelzaal – bij het Rijksmuseum in goede handen is. Schoonhovens galeriehouder Leo Verboon trok verontwaardigd aan de bel toen het werk in 1990 bij een renovatie nogal ruw was verwijderd, in herplaatsing was niet voorzien. Ook dit werk werd gered en gerestaureerd, de Koninklijke KPN gaf het begin 2015 in langdurig bruikleen aan het Rijksmuseum, waar het wordt opgenomen in de vaste presentatie.
,,Maar hoort het eigenlijk niet hier thuis?”, vraagt Van Mil retorisch. Schoonhoven kon niet buiten Delft, de reflectie op de stad is het fundament onder zijn werk. Hij zal er zijn collega Wim Pijbes zeker een keer op aanspreken.
De expositie ‘Kijk, Jan Schoonhoven’ in Museum Prinsenhof in Delft en ‘De werkelijkheid van Jan Schoonhoven’ in het Stedelijk Museum Schiedam duren tot en met 14 februari.
Voor meer informatie, onder meer over het uitgebreide nevenprogramma: http://www.prinsenhof-delft.nl en htttp://www.stedelijkmuseumschiedam.nl
Reliëfs Schoonhoven op expositie Delft, foto Marco Zwinkels
