Voorkant kunstmagazine 'See All This' over '99 Geniale Vrouwen in de Kunst'. Eigen foto
*Het zomernummer van Kunstmagazine See All This kreeg al veel publiciteit met het onderzoek van schrijver/eindredacteur Theo Paijmans naar de ‘pispot affaire’: Marcel Duchamp claimde ‘Het Urinoir’ in 1917 als zijn eigen meesterwerk, in werkelijkheid is het zeer waarschijnlijk door Elsa von Freytag-Loringhoven gemaakt. Minstens zo enerverend is de rest van nummer 10 over ’99 geniale vrouwen in de kunst’: hoofdredacteur Nicole Ex nodigde zeven curatoren (onder wie Marlene Dumas) uit om het mechanisme van uitsluiting van vrouwen te fileren met een keus van kunstenaars die ze persoonlijk volgen en bewonderen.
Hard nodig, nog steeds. Alleen al voor standaardwerken als Janson’s ‘History of Art’ (1962) en E.H. Gombrichs ‘The Story of Art’ spreken de feiten voor zich: in de eerste edities van die dikke pillen stond geen enkele vrouw vermeld, in de achtste editie van Janson in 2010, is dat aantal gestegen tot 36 van de 497 kunstenaars, Gombrichs revisie in 2014 telt één vrouw op in totaal 250 kunstenaars. Nog zo’n ongezellig feitje: gebaseerd op gegevens van 80 Nederlandse galeries is maar 28,5 procent vrouw van alle kunstenaars die door die galeries worden vertegenwoordigd.
Een aantal musea reageerde op de vragenlijst van See All This over vrouwen in de collectie en solotentoonstellingen. Maar: ‘Op basis van de respons kunnen we geen betrouwbare analyse doen. Sommige musea geven aan dat er naar de man/vrouwverhouding in de collectie uitgebreider onderzoek moet worden gedaan.’ Anno 2018, een paar feministische golven verder, toch ook schrikken.
Om onszelf op te beuren ging Museumkijker naar Museum Gouda, waar het verzamelen van beeldende kunst van vrouwen tussen 1976 en 1986 werd ingezet door (wijlen) directeur Josine de Bruyn Kops. Hedy d’ Ancona mocht er dertig kunstenaressen uit de collectie kiezen voor een tentoonstelling in het kader van Gouda 2018 Roze Jaar. Het museum bezit alleen al meer dan 100 werken van Marjolijn van den Assem, blijkt uit het tentoonstellingsboekje.
Marlene Dumas, Die Muzes, 1991, Oost-Indische inkt op papier. Collectie Museum Gouda. Eigen foto
De voorraad kunst van vrouwen waaruit D’ Ancona kon putten moet aanzienlijk zijn geweest. De kwaliteit van haar selectie had beter gekund: met uitzondering van vlaggendraagster Marlene Dumas en een handvol anderen, lijdt de expositie helaas onder gebrek aan spanning. Werd ze wel voldoende begeleid? Gezien de grote collectie allicht niet. Het informatieboekje is ook nog eens te summier, de deelneemsters krijgen op z’n hoogst een regel of tien, zodat we huiswaarts keren met een gevoel van los zand. See All This? Niet in Museum Gouda, als promotie van beeldende kunst van vrouwen is deze lui begeleide expositie een gemiste kans.
De expositie ‘Vrouwen van Museum Gouda. Hedy d’Ancina kiest 30 kunstenaressen’ duurt tot en met 27 januari. Voor meer informatie: http://www.museumgouda.nl/
Kunstmagazine See All This, 3e jaargang nr. 10, prijs 12,50 euro. http://www.seeallthis.com/
