Deze Cromwelltank uit Museum Overloon werd uitgeschakeld door een voltreffer. Eigen foto.
* Op de expositie ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen’ in de Kunsthal Rotterdam kan het allebei. De tentoonstelling is samengesteld door gastcurator/schrijver/televisiemaker Ad van Liempt, op initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en in samenwerking met de Stichting Musea en Herinneringscentra 40-45. Verspreid over het hele land zijn er daarvan vijfentwintig.
Van het Achterhoeks Museum 1940-1945 tot en met het Verzetsmuseum Zuid-Holland doen ze in de eerste plaats hun eigen ding. Ze zijn allemaal meer dan de moeite waard om te bezoeken, benadrukt Nationaal Comité-voorzitter Joan M. Leemhuis-Stout in de catalogus, een mooi vormgegeven boekje van vijf euro. Ze gaat ervan uit ‘dat het bij elkaar brengen van honderd bijzondere voorwerpen uit al die collecties een dimensie toevoegt aan het verhaal van de oorlog’. Met de samenwerking voor deze expositie dragen ze bij aan het levend houden van de herinnering aan deze donkere bladzijde in de geschiedenis, concludeert Leemhuis. Ze stelt de vraag niet, maar dat het Nationaal Comité ook in de toekomst op samenwerking zal aandringen omdat het dan beter lukt herinnering levend te houden dan alleen, ligt impliciet in haar woorden besloten.
De kwaliteit van deze expositie bewijst dat het Nationaal Comité op de goede weg zit. De emoties bij de spannende variatie aan voorwerpen wisselen van een glimlach (bij de trouwjurk die van witte parachutestof werd gemaakt) tot woede (bij de laarzen Karl Berg, kampcommandant in Amersfoort, verantwoordelijk voor de dood van honderden gevangenen), tot verdriet over de slachtoffers (zoals bij het brilletje waarmee verzetsstrijdster Hannie Schaft zich vergeefs vermomde, ze werd 21 mei 1945 gearresteerd en doodgeschoten in de duinen bij Overveen).
Er komen ook vragen boven: heeft de bemanning van de Cromwelltank de voltreffer eigenlijk overleefd? Dat wordt helaas niet vermeld. En bij de kano die de broers Han en Willem Peteri in september 1941 in 56 uur over de Noordzee naar Engeland bracht, komen we niet aan de weet wat de broers onderweg aten. Boterhammen met kaas of is dat een absurde gedachte? Zo zullen ook helden die het overleefden, de nieuwsgierigheid van komende generaties blijven opwekken.
De expositie ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen’ in de Kunsthal Rotterdam duurt tot en met 5 mei. Voor meer informatie: http://www.kunsthal.nlen www.tweedewereldoorlog.nl.
Het brilletje waarmee Hannie Schaft zich vermomde, foto Kunsthal Rotterdam
