In Kunsthal KAdE in Amersfoort een ontmoeting met machtige mannen uit de geschiedenis met echtgenotes aan hun zijde: Karl Marx en Jenny, Wilhelm II en Auguste-Victoria van Pruisen en Nicolaas II met Alexandra Romanov. Stellen waar je vanzelf wat langer naar kijkt omdat ze geluk uitstralen? Nou nee, bij deze echtparen van Natasja Kensmil – winnaar van de Johannes Vermeer Prijs 2021 - dringt zich eerder de behoefte tot wegkijken aan. Mannen op het toppunt van hun macht met hologige, dienstbare vrouwen aan hun zijde: vertrouw hun mooi weer-praatjes voor geen cent, nu niet en nooit niet. Kensmil bevraagt de macht, bijvoorbeeld ook in het huwelijksportret van Johan de Witt en Wendela Bicker, die trouwden in 1655. Omringd door wapenschilden verbeeldde ze hen als archetype van de elite in de Gouden Eeuw. Zo waren ze vorig najaar blikvanger op de expositie ‘In the presence of absence’ in het Stedelijk Museum.
Kensmil oordeelt echter nooit met een eenzijdige blik, ze weet dat de keerzijde van macht meedogenloos bruut kan zijn. Johan en zijn broer Cornelis werden in 1672 wreed afgeslacht door het gepeupel. En ook Nicolaas II en zijn Alexandra stond – met de kinderen - een gruwelijk slotakkoord te wachten. Voor tussen de monumentale groepsportretten van machthebbers uit de zeventiende eeuw in de Hermitage Amsterdam maakte Kensmil het ‘Monument der Regentessen’. Met deze ‘tijdelijke interventie’ – intrigerend gelaagd geschilderd - dwingt ze daar de komende maanden nog tot nadenken: want wie waren zij écht, de vrouwen die ons zo zelfverzekerd aankijken op de doeken nabij? De fascinatie voor historische thema’s en wisselwerking tussen heden en verleden is een rode draad in haar oeuvre en zal dat blijkens interviews met haar blijven.
Kensmil (1973, Amsterdam) ontvangt maandag uit handen van minister Van Engelshoven de prestigieuze Johannes Vermeer Prijs, sinds 2008 staatsprijs voor de kunsten: 100.000 euro, te besteden aan een werkproject. De jury: ‘Kensmil reflecteert op de heersende canon en brengt nieuwe geschiedenissen. Zij bekladt niet, haalt niet weg, negeert niet, maar vervormt juist.’
Voor informatie over exposities met/van Kensmil de komende maanden:
Tentoonstellingsruimte ministerie van OCW, Rijnstraat 50, Den Haag
Website: www.natasjakensmil.nl