Wilhelmina met Juliana op Het Loo, foto vermoedelijk gemaakt door prins Hendrik, Waanders Uitgevers
Na een verbouwing van vijf jaar heropende op 21 april Paleis Het Loo met een megashow in aanwezigheid van koning Willem-Alexander. Het favoriete woon- werkpaleis van zijn overgrootmoeder Wilhelmina (1880-1962) heeft een ruime ondergrondse toegang gekregen die Grand Foyer is gedoopt, gepast chique voor de reis in de tijd die het publiek met de Oranjes gaat maken. Thema is de woongeschiedenis van het paleis, die in 1975 eindigde toen prinses Margriet en Pieter van Vollenhoven naar elders in Apeldoorn vertrokken.
Het verhaal start in de zeventiende eeuw. Stadhouder Willem III kocht in 1684 het middeleeuwse kasteel Het Oude Loo om ernaast een jachtverblijf te bouwen. Zijn echtgenote, de Engelse prinses Mary, kreeg een eigen trap aan de oostzijde van het paleis zodat ze vanuit haar appartement naar haar privétuin kon afdalen. In de vernieuwde publieksgids die bij Waanders Uitgevers is verschenen leren we dat er in Mary's Koninginnetuin zeldzame exotische planten, bittere sinaasappels ('appeltjes van Oranje') en citroenen stonden. Vlakbij de tuin had Mary een betegeld keukenkeldertje waar ze bloemen schikte en confituren van fruit uit de paleistuin maakte. En ook kaasjes en boter.
Het privékabinet van Mary, echtegnote Willem III, Foto Waanders Uitgevers
Zo is de gids overal rijk gevuld met weetjes over de magnifieke tuin en het privéleven van de Oranjes. De tuin was in heel Europa vermaard. Koning Willem III, de vader van Wilhelmina, stond al bij leven bekend als een tirannieke bullebak, verrassend nu te lezen dat hij op Het Loo een kunstzaal liet bouwen en geregeld beroemde kunstenaars en musici ontving, zoals in 1875 Franz Liszt. Hartverwarmend gelukkig oogt Wilhelmina met baby Juliana op haar rug op Het Loo, de foto vermoedelijk gemaakt door vader Hendrik. Wilhelmina kreeg in 1903 een moderne badkamer in het paleis, met verchroomde kranen die speciaal voor haar werden ontworpen. Met een foto maken we ook kennis met de favoriete zitkamer van Wilhelmina. Ze liet Lizzy Ansingh een portret van Juliana maken: práchtig. In de aangrenzende grote zaal waren de officiële ontvangsten, op 'stille' dagen werd daar geregeld gesjoeld.
Favoriete zitkamer Wilhelmina, links Juliana's portret van Lizzy Ansingh. Foto Waanders Uitgevers
In de gids wordt ook het personeel niet vergeten, op een foto van rond 1910 kijkt het personeel van de wasserij trots in de lens. Toch een opmerkelijk weetje over de hofdames, met geld werd in elk geval voor hen niet kwistig gestrooid: zij hadden kamers in het hoofdgebouw, vlakbij die van de Oranjes, ingericht met uit de mode geraakt paleismeubilair. Prins Bernhard kreeg in 1952 een moderne zitkamer met onder meer indirecte verlichting en een Philips pick-up meubel. Museumkijker gaat niet de straat om naar Oranjes te zwaaien, maar geeft het ruiterlijk toe: ze heeft genoten van de aanlokkelijk geïllustreerde weetjes in 'Ontdek Paleis Het Loo', voor 9,95 euro ook nog eens een koopje.
'Ontdek Paleis Het Loo', Waanders Uitgevers, ISBN 978 9462624788, 9,95 euro. http://www.waanders.nl
Hercules-fontein tuin Paleis Het Loo. Foto Waanders Uitgevers
